Vrijwilligers rapen 50.000 kilo afval langs de Maas

Niet alleen Natuurmonumenten ging aan de slag, ook andere organisaties deden dat tijdens de Maas Cleanup op 14 augustus. Alles bij elkaar hebben maar liefst 3850 vrijwilligers ruim 137.000 kilo afval uit de Limburgse natuur gehaald.  

Plastic resten

Na het hoge water in juli bleef er veel afval in natuurgebieden langs de Limburgse rivieren en beken achter. Tijdens 50 gecoördineerde acties die Natuurmonumenten de afgelopen maand in allerijl opzette, ruimden vrijwilligers in natuurgebieden aangespoelde spullen en afval op. Ruim 1000 vrijwilligers gingen  – voorzien van afvalgrijpers, handschoenen en vuilniszakken – aan het werk om handmatig op te ruimen op de plekken waar dat met groot materieel niet kon. Plastic resten hingen hoog in struiken of waren deels aan het zicht onttrokken door achtergebleven slib.

Soppende sneakers

Directeur natuurbeheer Teo Wams was onder de indruk van het natuurgeweld, maar ook van het enthousiasme en de energie van alle vrijwilligers. “Bij een opruimactie bij Stevensweert trof ik zo’n vijftig vrijwilligers, afkomstig uit het hele land; van Meppel tot Haarlem tot een aantal omwonenden van het gebied. Ik zag een vaste vrijwilligersploeg uit de Kennemerduinen die was afgereisd om nu hier te komen buffelen. Een paar semi-onwillige pubers liepen op soppende sneakers aan allerlei afval te sleuren: “We moesten mee van onze moeder.” Er waren mensen die zich met de camper in de buurt geïnstalleerd hebben om ons meerdere keren te kunnen helpen. Maar ook organisaties boden hulp. Reclassering, aannemers, afvalverwerkers, scouting, natuur- en milieuorganisaties,   gemeenten, verschillende bedrijven die wilden komen helpen bij wijze van teamuitje. Ik ben zeer, zeer dankbaar dat zoveel mensen ons ondersteunen bij het opruimen van deze gebieden.”

Handwerk

Ward Walraven coördineert als boswachter het totaal aan opruimwerk. “We zijn begonnen met het doorlopen van alle gebieden. Wat ligt waar, wat is waar nodig om het op te ruimen? Voor een deel van het opruimwerk gebruiken we grof geschut in de vorm van dumpers, containers achter tractoren, mobiele kranen en rupskranen van heel groot tot klein. Maar wat er aan ‘klein spul’ achterblijft is handwerk. Al snel bleek dat we veel vrijwilligers nodig gingen hebben en ze bleken goud waard. Kratjes, opengeraakte zakken huisvuil, verpakkingen, uit elkaar gevallen huisraad. Zonder al die extra handjes was het nooit gelukt om zoveel troep in betrekkelijk korte tijd weg te krijgen uit de natuur. Een topprestatie.”

Drijvende boomhut

Ward vervolgt: “Wat we het meest gevonden hebben? Kratjes van Chaudfontaine. Ik denk wel 5.000 stuks. En we vinden ook bijzondere dingen: zo stond er opeens een caravan op een eiland. We komen bedden, bankstellen, kliko’s uit België (regio Luik) en kano’s tegen. En ook bizar: ’s avonds ging er een lampje aan in een berg afval die in plas dreef. Dat bleek een boomhut met de boom er nog aan te zijn die nu vast erg gemist wordt door een paar kinderen. Maar ook de onzichtbare vervuiling houdt ons bezig. We hebben bijvoorbeeld 40 frietvet-vaten kunnen onderscheppen, maar die waren niet allemaal meer intact. Waar is dat vet heen? En wat is er verder meegekomen aan chemische stoffen met al dat water, wat zien we allemaal niet dat op de bodem  van de plassen ligt of onder het gesedimenteerde zand pakket zit?”

Gevaarlijk

Na het hoge water in juli meldden zich meteen veel mensen spontaan om te helpen opruimen. Maar al snel bleek dat opruimen op eigen houtje niet verantwoord was. Gebieden waren nog niet veilig, mensen zouden terecht kunnen komen in drijfzand, en er was het risico op gelekte chemicaliën of bomen die op omvallen stonden. Tegelijkertijd lagen natuurgebieden wel vol met weggespoelde huisraad en vooral heel veel klein plastic afval dat slecht is voor natuur en milieu. Daarom organiseerde Natuurmonumenten al gauw gecoördineerde opruimacties in haar gebieden. Op aangewezen plekken gingen groepen vrijwilligers onder begeleiding van de boswachter aan de slag.

Hulp nog nodig

In de gebieden van Natuurmonumenten is het handmatige opruimwerk nu vergevorderd. Locaties die nog moeten, worden opgepakt samen met de reclassering, lokale groepen en eigen medewerkers. Maar op andere plekken is nog hulp nodig en ook in onze eigen gebieden waar al opgeruimd is, ligt hier en daar nog klein spul en kan later nog weer afval aanspoelen of onder slib tevoorschijn komen. Op www.maascleanup.nl wordt bijgehouden waar nog opruimacties plaatsvinden.

Wees welkom, maar pas op

Inmiddels zijn de meeste natuurgebieden van Natuurmonumenten ook weer toegankelijk voor publiek. Wees welkom, maar blijf voorzichtig en let goed op waar je loopt. Meer informatie lees je in dit nieuwsbericht.